Μάχη του Καλέ – Γκρότο (13 – 17 Αυγ 1921)

Με τις νικηφόρες επιθετικές επιχειρήσεις του στη Μικρά Ασία (25 Ιουν. – 10 Ιουλ. 1921) ο Ελληνικός Στρατός προέλασε μέχρι το Εσκί Σεχίρ και το Αφιόν Καραχισάρ καταλαμβάνοντας τους σπουδαίους αυτούς συγκοινωνιακούς κόμβους.  Στη συνέχεια αποφάσισε την ανάληψη των επιχειρήσεων με κατεύθυνση προς την Άγκυρα (Εκστρατεία Σαγγαρίου) κατά τους μήνες Ιούλιος – Σεπτέμβριος 1921.

Μέχρι το βράδυ της 12ης Αυγούστου το Β΄ Σώμα Στρατού είχε διέλθει το Σαγγάριο ποταμό και είχε προωθηθεί με τη ΧΙΙΙ στο Μανγκάλ Νταγ και την V Μεραρχία στη γραμμή των χωριών Κιουτσούκ Γιαϊτσί – Σαατλί.  Για την επομένη μέρα το Β΄ Σώμα Στρατού διατάχθηκε από τη Στρατιά Μικράς Ασίας να επιτεθεί προς το ύψ. Καλέ Γκρότο και να συνεχίσει προς το Κιζίλ Κογιουνλού, υπερκερώντας από τα ανατολικά την τουρκική τοποθεσία άμυνας.

Μετά απ’ αυτό, το Β΄ Σώμα Στρατού διέταξε την V Μεραρχία να επιτεθεί από τις 0600 της 13ης Αυγούστου στην κατεύθυνση Σινανλί – Κουτλουχάν Τζαμί – Γκιουζελτζέ Καλέκιοϊ, ενώ η ΧΙΙΙ Μεραρχία θα ενεργούσε την ίδια ώρα αριστερά της και παράλληλα προς αυτή.  Η επίθεση της V Μεραρχίας άρχισε την καθορισμένη ώρα, με το 43ο Σύνταγμα Πεζικού δεξιά και το 44ο αριστερά. Το 33ο Σύνταγμα Πεζικού ακολουθούσε τη δεξιά κατεύθυνση, όπου και η κύρια προσπάθεια.  Γύρω στο μεσημέ­ρι τα επιτιθέμενα τμήματα έλαβαν επαφή με τον εχθρό, επιτέθηκαν αποφασιστικά εναντίον του και με την επιτυχή υποστήριξη του πυροβολικού κατόρθωσαν να τον ανατρέψουν και, να καταλάβουν ολόκληρη τη σειρά των υψωμάτων μεταξύ Κουτλουχάν Τζαμί και Μοντανανίν Τσελτίκ.  Αριστερά η ΧΙΙΙ Μεραρχία κατέλαβε το Καρά Τεπέ.

Την επομένη 14 Αυγούστου, επαναλήφθηκε η επίθεση των μεραρχιών προς τις ίδιες κατευθύνσεις.  Η V Μεραρχία, αφού κατέλαβε τις πρωινές ώρες τη λοφοσειρά βόρεια του Κουτλουχάν Τζαμί, την οποία κατείχαν προωθημένα τουρκικά τμήματα, διέταξε το 43ο Σύνταγμα Πεζικού να επιτεθεί προς τα κύρια υψώματα του Καλέ Γκρότο.

Το Σύνταγμα αυτό με Διοικητή τον Αντισυνταγματάρχη Πεζικού Νικολοδήμο Δημήτριο, άρχισε την επίθεσή του το μεσημέρι με τα ΙΙ/43 και ΙΙΙ/43 Τάγματά του στην πρώτη γραμμή, ενώ το Ι/43 Τάγμα παρέμεινε στη βάση εξόρμησής του, ως εφεδρεία, έτοιμο να επέμβει στον αγώνα. Λόγω του διακεκομμένου εδάφους, η προέλαση ήταν δύσκολη και γινόταν σχετικά αργά. Τα βραχώδη υψώματα του Καλέ Γκρότο κατέχονταν ισχυρά από τους Τούρκους. Το 43ο Σύνταγμα Πεζικού με την υποστήριξη του συνόλου του πυροβολικού της V Μεραρχίας κατέλαβε διαδοχικές εχθρικές θέσεις, ενώ γύρω στις 2100 κατέλαβε την υψηλότερη κορυφή του Καλέ Γκρότο, αφού εκδίωξε με τις λόγχες τα εκεί τμήματα της 24ης Τουρκικής Μεραρχίας, η οποία υποχώρησε προς τα βόρεια σε κατάσταση διάλυσης. Επειδή νύχτωσε, δεν επιτεύχθηκε η πλήρης εκκαθάριση της περιοχής και παρέμειναν κάποια αντερείσματα στην κατοχή των Τούρκων.

Στις 15 Αυγούστου του 1921, μετά από διαταγή της Μεραρχίας, το 43ο Σύνταγμα Πεζικού με τη βοήθεια ορειβατικής πυροβολαρχίας προέβη στην ολοκλήρωση της κατάληψης του Καλέ Γκρότο. Οι Τούρκοι εξακολουθούσαν να κατέχουν την υψηλότερη κορυφογραμμή Ουλού Νταγ. Το βραχώδες τούτο σύμπλεγμα δέσποζε σε ολόκληρη την περιοχή και ήταν ορατό από μεγάλη απόσταση.

Στις 16 Αυγούστου του 1921, η V Μεραρχία οργάνωσε επίθεση με σκοπό την κατάληψη και του τελευταίου αυτού στηρίγματος των Τούρκων στην περιοχή του Καλέ Γκρότο. Την επιθετική ενέργεια ανέθεσε στο 43ο Σύνταγμα Πεζικού και σε μικτό απόσπασμα Ιππικού, με την υποστήριξη ολόκληρου του πυροβολικού της. Αντικειμενικός σκοπός ήταν το βορειοανατολικό τραπεζοειδές βραχώδες σύμπλεγμα της κορυφογραμμής Ουλού Νταγ, το οποίο εξακολουθούσαν να κατέχουν οι Τούρκοι με την 7η Μεραρχία πλαισιωμένη και από τις δύο πλευρές από τις 5η και 41η Μεραρχίες.

Η επίθεση πραγματοποιήθηκε γύρω στο μεσημέρι της 17ης Αυγούστου. Το 43o Σύνταγμα Πεζικού, κινούμενο μέσα από τις νότιες πλαγιές του Ουλού Νταγ (ύψ. 1483), οδηγήθηκε με ταχύτητα στον αντικειμενικό του σκοπό. Οι Τούρκοι αμύνονταν στις θέσεις τους με πείσμα και προξένησαν μεγάλες απώλειες στους επιτιθέμενους. Απειλούμενοι όμως ανατολικά από το μεικτό απόσπασμα Ιππικού και νοτιοδυτικά από το 43ο Σύνταγμα Πεζικού, εγκατέλειψαν τις θέσεις τους και συμπτύχθηκαν προς τα βόρεια.  Μέχρι τις 1600, το 43ο Σύνταγμα Πεζικού είχε καταλάβει τις θέσεις των Τούρκων και εγκαταστάθηκε σταθερά στο τραπεζοειδές βραχώδες σύμπλεγμα. Κατά την επίθεση αυτή, στην οποία έπεσε μαχόμενος και ο Διοικητής του I/43 Τάγματος Ταγματάρχης Ρίτσας Αντώνιος, οι απώλειες του 43ου Συντάγματος Πεζικού μαζί με αυτές του Μικτού Αποσπάσματος Ιππικού ανήλθαν σε 210 αξιωματικούς και οπλίτες νεκρούς και τραυματίες.

Παρόμοια υπήρξε η δράση του 43ου Συντάγματος Πεζικού σε όλη τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας 1919-22, γι’ αυτό η πολεμική Σημαία του τιμήθηκε με τον Ταξιάρχη Αριστείου Ανδρείας.

---

Discover more from Θεματα Στρατιωτικης Ιστοριας

Subscribe to get the latest posts to your email.