Ο Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος, χωρίς αιτία και επίσημη κήρυξη πολέμου άρχισε ουσιαστικά στις 16 Ιουνίου 1913, όταν η Βουλγαρία διέταξε αιφνιδιαστική επίθεση εναντίον των ελληνικών και σερβικών προκαλυπτικών τμημάτων. Επακολούθησε γενική ελληνική αντεπίθεση και σταδιακή παράδοση όλων των βουλγαρικών τμημάτων στη Θεσσαλονίκη (17/18 Ιουνίου). Μετά απ’ αυτό οι Βούλγαροι επέλεξαν ως αμυντική τοποθεσία έναντι των Ελλήνων την περιοχή Κιλκίς – Λαχανά, της οποίας τα από τη φύση τους ισχυρά υψώματα είχαν ενισχύσει με σοβαρά αμυντικά έργα σε μέτωπο προς τα δυτικά και νότια. Στις 20 Ιουνίου 1913 η V Μεραρχία, στην οποία ανήκε και το 22ο Σύνταγμα Πεζικού εξέδωσε διαταγή επιχειρήσεων, σύμφωνα με την οποία τα 16ο και 22ο Συντάγματα Πεζικού, υπερβαίνοντας τη γραμμή των τμημάτων ασφαλείας στις 0600 της ίδιας ημέρας, θα ενεργούσαν κατά του Κιλκίς. Το 16ο Σύνταγμα θα ενεργούσε αριστερά μέχρι τη δυτική παρυφή της πόλης και το 22ο Σύνταγμα δεξιά με γενική κατεύθυνση την πόλη.
Η κίνηση της V Μεραρχίας με διοικητή το Συνταγματάρχη Μηχανικού Γεννάδη Στέφανο, άρχισε κανονικά και στις 0900 στις 20 Ιουνίου τα πρώτα τμήματά της δέχθηκαν τα πυρά του βουλγαρικού πυροβολικού. Αμέσως το πυροβολικό της Μεραρχίας τάχθηκε και από τις 1000, δύο πυροβολαρχίες άρχισαν να βάλλουν από απόσταση 4.500 μέτρων κατά των βουλγαρικών πυροβόλων που ήταν ταγμένα νότια του Κιλκίς. Επίσης, έβαλλαν και κατά των εχθρικών θέσεων, βόρεια του σιδηροδρομικού σταθμού Κρηστώνης.
Στις 1300, τα συντάγματα της πρώτης γραμμής είχαν φθάσει περίπου 1.000 μέτρα νότια και νοτιοδυτικά του σιδηροδρομικού σταθμού Κρηστώνης, απ’ όπου δεν ήταν δυνατό να προχωρήσουν, γιατί το έδαφος, τελείως ακάλυπτο, βαλλόταν δραστικά από τα πυρά του αντιπάλου. Στις 1330 η V Μεραρχία, αφού ειδοποίησε τις III και IV Μεραρχίες να συντονίσουν τις ενέργειές τους, εξέδωσε προς τις μονάδες της διαταγή γενικής εξόρμησης, για τις 1530 στις 20 Ιουνίου, οπότε το πυροβολικό της Μεραρχίας με δύο ομοβροντίες κατά του υψώματος του Αγίου Γεωργίου θα έδινε το σύνθημα της εκδήλωσής της.
Στις 1530 στις 20 Ιουνίου, τα 22ο και 16ο Συντάγματα, αφού ενισχύθηκαν και με δύο τάγματα του 23ου Συντάγματος και υποστηριζόμενα από το πυροβολικό της Μεραρχίας και από το πυροβολικό των ΙΙΙ και IV Μεραρχιών, εξόρμησαν και κατέλαβαν το σιδηροδρομικό σταθμό Κρηστώνης και τη νότια παρυφή του χωριού Κρηστώνη, χωρίς όμως να μπορέσουν να προχωρήσουν περισσότερο, γιατί βάλλονταν με σφοδρότητα από εχθρικά πυρά. Περίπου στη 0100 στις 21 Ιουνίου, σταμάτησαν τα πυρά και επικράτησε ησυχία μέχρι το πρωί, οπότε στις 0500 στις 21 Ιουνίου επαναλήφθηκε ο αγώνας.
Η Ταξιαρχία Ιππικού, αφού απέστειλε αναγνωρίσεις προς την Καλίνδρια, κινήθηκε από το Δαφνοχώρι στις 0400 και κατευθύνθηκε προς τη Μεγάλη Βρύση. Στις 0900 στις 21 Ιουνίου εκδίωξε μερικά βουλγαρικά τμήματα ιππικού και πεζικού στον τομέα της, και στις 1300 περίπου διαπίστωσε τη σύμπτυξη των Βουλγάρων από το Κιλκίς. Οι βουλγαρικές δυνάμεις που ήταν στο Κιλκίς, επειδή απειλούνταν και από τα δύο πλευρά και εκδιώχθηκαν από τα κατά μέτωπο χαρακώματα και πολυβολεία τους, αναγκάστηκαν να συμπτυχθούν προς το όρος Δύσωρο (Κρούσια), την Καλίνδρια και τη Δοϊράνη. Ισχυρές οπισθοφυλακές με αρκετό πυροβολικό κάλυπταν τη σύμπτυξή τους.
Το Ελληνικό Στρατηγείο, αφού πληροφορήθηκε από τις 1000 της 21ης Ιουνίου τη ραγδαία προέλαση των μεραρχιών, έδωσε διαταγή σε όλους τους σχηματισμούς που ενεργούσαν προς το Κιλκίς να καταδιώξουν τον εχθρό, «κατά πόδας μέχρι τέλειας εξαντλήσεως» των μονάδων τους για την πλήρη εκμετάλλευση της επιτυχίας.
Η V Μεραρχία με ένα τάγμα του 22ου Συντάγματος εισήλθε στις 1120 της 21ης Ιουνίου του 1913 στην πόλη του Κιλκίς, που ήδη καιγόταν από τα πυρά του Πυροβολικού και τις εκρήξεις των πυρομαχικών, στα οποία έθεσαν πυρ οι Βούλγαροι υποχωρώντας. Το τάγμα αυτό της V Μεραρχίας, προωθήθηκε ταχύτατα στη βόρεια παρυφή της πόλης και από εκεί άρχισε να βάλλει κατά των Βουλγάρων που υποχωρούσαν προς το χ. Ξηρόβρυση.
Οι απώλειες της V Μεραρχίας στη μάχη του Κιλκίς ανήλθαν σε 2.123 άνδρες. Συνελήφθησαν περίπου 500 Βούλγαροι αιχμάλωτοι και κυριεύθηκαν τρία πυροβόλα, πέντε βλητοφόρα και άφθονο πολεμικό υλικό. Οι βουλγαρικές δυνάμεις που αμύνονταν στο Κιλκίς ήταν συνολικά 18 – 19 τάγματα Πεζικού.
Discover more from Θεματα Στρατιωτικης Ιστοριας
Subscribe to get the latest posts to your email.
Θεματα Στρατιωτικης Ιστοριας 